Kansen voor je-zelf

Kansen voor je-zelf

"Zelfvalidatie staat voor het erkennen van de eigen waarde, zelfafbakening voor het recht dat daaruit voortvloeit zichzelf te manifesteren en zich af te bakenen in contact met anderen, zonder de ander als belangrijke ander uit het oog te verliezen (Nuyts &Sels, 2017, p.73)."

'Kansen krijgen', het is nog altijd een wat onwennig iets voor mij. Vooraleer je kansen kan krijgen, moet je ze dan niet eerst durven en kunnen zien? Krijg je überhaupt kansen of moet je ze nemen? Sommige mensen gaan er vanuit dat je kansen kan kopen. Denk maar het voetbalwereldje. Ik hoorde ooit een vrouw tegen de trainer zeggen: 'Als mijn zoon volgende week opnieuw op de bank zit, dan praat ik wel eens met opa over de sponsoring voor de lokale voetbalploeg.' Zorgen dat je kind alle kansen krijgt, ja graag. Ze financieel afdwingen, nee dankje.

Ik was een goeie student, leerde graag en zag vermoedelijk als kind al hoe ik hiermee gezien kon worden. Ik deed dus voorbeeldig mijn uiterste best. Op 't einde van de lagere school kregen mijn ouders het advies van het toenmalige PMS dat ik best ASO Latijnse zou doen. Mijn moeder: "Oei, maar is dat wel iets voor ons?" Kansen krijg je in een context maar of en hoe je ze grijpt, wordt ook sterk door de context bepaald. Kansen liggen ook dicht bij verwachtingen, en die liggen dan weer niet ver van druk om het goed te doen. Intergenerationele druk om het waar te maken, niet makkelijk om daar niet aan te voldoen. Want ja,ik kreeg die kans die niemand voor me of rond me eerder kreeg. Over de last zweeg ik dan maar.

In het verleden werden mij heel veel kansen ontnomen. Mezelf de moeite waard voelen om kansen te grijpen, was een helse opdracht. Ik kon de mogelijkheden die ik had, die er rond mij lagen lang niet als kansen zien. Ik liet ze ofwel aan mij voorbij gaan, omdat ik vond dat anderen hier veel meer recht op hadden of aanspraak op konden maken. Ofwel bewees ik mezelf op een manier dat ik alle energie verspeelde. Anderen begrepen niks van mijn strijdvaardigheid en kaderden het wel vaker anders dan dat ik het bedoelde. Gelukkig heb ik enkele trouwe supporters die me over de streep trokken om toch voor mijn kansen te willen en te durven gaan staan, en ze echt als waardevolle kansen te zien voor mezelf.

Na mijn studies psychologie verhuisde ik met mijn man, toen nog vriend, van de Kempen naar West-Vlaanderen. Ik greep mijn kans en mijn fiets en ging diverse therapeuten langs om vrijwillig te kunnen werken bij hen om aan mijn therapie-opleiding te kunnen beginnen. Want mijn goesting om bij te leren, die ben ik gelukkig nooit verloren doorheen mijn groeiparcours 😉 1 van hen: "Ach, hier als niet West-Vlaming werk vinden binnen je diploma? Pff, dat zal niet simpel zijn." Echt!!! Gaandeweg leerde ik de last omzetten in kracht die soms in koppige volharding doorschoot. Mogelijks heeft dit op mijn partnerkeuze wel enige invloed gehad. Ook hij is een hardnekkige 'kansengrijper'. Ik probeer me bewust te zijn van de verwachting die hiervan naar onze kinderen uitgaat en de last die ook zij daardoor te dragen krijgen.

De laatste periode vlogen de kansen me om de oren. Ik kreeg de ene aanbieding na de andere. Dit bracht me ook terug in onzekerheid. Ik hoorde mijn ganse jonge leven dat ik nooit iets zou bereiken, dat er voor mij niets zou zijn dat de moeite waard is. Dan is een periode van 7 jaar therapie en groeien in je eigenwaarde geen volledig robuuste buffer tegen niet opnieuw heel even te gaan twijfelen. Ik nam mijn kansen en voelde goed wat ik hierin wou en vooral wat ik ook niet wou. Je kansen grijpen, is 1 ding, je niet tevreden stellen met de kans die langs je neus passeert, een andere. Want niet alle kansen zijn goed, of passend bij wie je bent/wil/kan zijn. Jezelf naar waarde schatten is een hele krachttoer. Je zelfbeeld opbouwen en er dan ook in geloven en naar handelen, is geen projectje dat af is van de ene op de andere dag. Soms ben ik kwaad op mezelf wanneer ik zo nu en dan toch opnieuw in twijfel verval. Herstel is voor heel je leven, denk ik dan. Daarom noem ik het liever groeien in het leven, groeien in de manier waarop je in het leven staat.

Ik ben geboren in de jaren '70, product van een generatie met nog 1 been in de oorlog, een ander been in de hoopvolle na-oorlogse jaren. Ik zette zelf kinderen op de wereld in de nillies, deel van de generatie die niet enkel alle kansen krijgt, maar ze ook gedwongen moet waarmaken, want op barrières zoals hun grootouders daarop kunnen ze zich niet meer beroepen. En toch geloof ik dat kansen krijgen, kansen grijpen en ze waarmaken, nog altijd een even moeilijke, mogelijks nog minder evidente evenwichtsoefening is. Kansen staan immers niet los van de context waarin je ze krijgt.

In mijn getwijfel en geaarzel om voor mezelf te gaan staan, werd ik me ervan bewust dat ik een enorme gever ben. Ik geef graag kansen aan mensen, daar ben ik goed in. Ik cijfer mezelf weg om anderen ruimte te geven. Ik sus dan mezelf, mijn zogezegde eigenwaarde, met het idee dat ik toch iets goed voor een ander deed. Opnieuw heb ik ook hier mijn trouwe supporters die me dit doen inzien, die me eerlijk en kordaat erop wijzen dat ik kan kiezen: ervoor gaan en mezelf in mijn waarde zetten, of ruimte laten innemen door de ander.

In het begin van de lockdown light zag ik een man terug voor 2 gesprekken die 15 jaar geleden bij mij in therapie was. "Weet je nog," zei hij, "dat ik je ooit zei dat ik vreesde dat wanneer ik eindelijk de kans zou krijgen om volledig voor mezelf te kunnen kiezen, dat het me weer niet zou gegund zijn? Awel, die klote coronatoestanden verhinderen mij en mijn vrouw nu om onze trouw te laten doorgaan." Voor hem was deze trouw (en deze vrouw 😊) de kers op de taart van een jarenlange zoektocht naar zichzelf en een veilige nabije ander. Maar ze grepen hun kans en lieten hun trouw doorgaan. We keken samen naar de reële last, en hij viel niet opnieuw in de greep van alcohol. Even was er terug twijfel, even was er terug de drang naar het medicijn dat de pijn van niet gezien zijn verdoofd. En ik was tevreden om heel even terug aan de zijlijn te mogen supporteren voor deze mooie mens(en)!

De grootste kans die ik kreeg/greep, was de kans op een ander leven in hetzelfde leven. De kans die ik nam om de cirkel voor mijn kinderen te doorbreken. Op die manier geef ik aan mijn kinderen een kans om op een andere manier in het leven te staan. De kans die ik mezelf gaf om opnieuw te ademen, vrijer te staan. Vrijer van alle vooroordelen en oordelen, ja, ook die van mezelf. Ik kon kiezen, eruit stappen of mijn hersteltraject met beide handen vastnemen. De weg kiezen van therapie was niet de makkelijkste weg. Het is wel de weg die me nu tot op de dag van vandaag de meeste kansen biedt.

Kelly & Cathy